SŁOWNIK BIOGRAFICZNY

Urodzony 22 października 1918 roku w Siedlcach (rodzice Tadeusz i Halina z domu Pekielis). Porucznik (Flying Officer) lotnictwa. Młodość spędził w Brześciu nad Bugiem. W 1925 roku rozpoczął edukację w szkole powszechnej w tym mieście, potem ukończył jedną klasę Gimnazjum Matematyczno-Przyrodniczego im. Józefa Piłsudskiego w Białymstoku. Następnie przeniósł się do Państwowej Technicznej Szkoły Kolejowej w Warszawie, którą ukończył latem 1938 roku. Powołany został do wojska na kurs w Szkole Podchorążych Piechoty w Zambrowie, który ukończył jako kapral podchorąży. Latem 1939 roku otrzymał przydział do Ośrodka Saperów w Łomży. Do wybuchu wojny pracował przy budowie fortyfikacji nad Narwią.

We wrześniu 1939 roku z saperami wycofał się do Kowla, gdzie włączony został do spieszonej kompanii cekaemów. Po wkroczeniu Sowietów, 17 września 1939 roku dowódca Domańskiego poddał oddział. W Łucku wszyscy zostali wzięci do niewoli i zapakowani do wagonów towarowych, które jechać miały w głąb ZSRS. Domański uciekł i dotarł do Brześcia nad Bugiem z zamiarem przedarcia się do Generalnej Guberni. Przy próbie przekroczenia rzeki po zamarzniętym lodzie został złapany i osadzony w brzeskim więzieniu. Po kilkumiesięcznym procesie, 10 lutego 1941 roku otrzymał wyrok 3 lat ciężkich robót. 20 kwietnia 1941 roku dotarł na Workutę – uniknął jednak pracy w kopalni dzięki kreślarskim umiejętnościom. Skierowano go do biura łagru. Mimo tego w początkowym okresie katorgi chorował na szkorbut i kurzą ślepotę, wywołane brakiem witamin.

9 września 1941 roku w wyniku umowy polsko-sowieckiej Domański został zwolniony z łagru. Zgłosił się do wojska polskiego i 12 października 1941 roku trafił do obozu w Buzułuku. Potem przebywał też w sowchozie w Dżisaku i obozie wojskowym w Kermine. Tam też zgłosił się do lotnictwa i 22 marca 1942 roku wyruszył pociągiem do Krasnowodska. Stamtąd odpłynął do Pahlewi w Iranie. Po pobycie w obozie wojskowym pod Teheranem udał się do portu Bendes Szaphur nad morzem i statkami „City of Canterbury” i „Awatea” płynął przez Bombaj i Kapsztad do Anglii. 30 maja 1942 roku dotarł do Glasgow. Jako były więzień łagru przewieziony został do miejscowości wypoczynkowej Cowdenbeath na dwutygodniową rekonwalescencję, a potem do Blackpool. 26 czerwca 1942 roku rozpoczął szkolenie na lotnika w ACTC (Air Cadet Training Centre) w Hucknall. Od 24 października tego samego roku kontynuował je w 12 ITW (Initial Training Wing) w Brighton. Po zakończeniu tego kursu musiał wybrać swą przyszłą specjalizację i zdecydował się zostać nawigatorem. 3 lutego 1943 roku stawił się w 1 EANS (Empire Air Navigation School) w Bridgenorth, a 15 maja w 5 AOS (Air Observers School) w Jurby. Po zdaniu egzaminów końcowych z dniem 28 września 1943 roku otrzymał rozkaz przybycia do 18 OPU (Operational Training Unit) w Finningley, gdzie kompletowano załogi Wellingtonów. Domański odbył kilkanaście lotów treningowych, po których nocą z 4 na 5 grudnia 1943 roku wysłany został na minowanie wód wokół Wysp Fryzyjskich. 10 dni później do 18 OTU przyszedł rozkaz, by załogę powiększyć do siedmiu osób i wysłać do 1662 Heavy Conversion Unit w Brighton w celu przeszkolenia na Lancasterach. Po paru lotach załogi na tych bombowcach kolejny rozkaz zmienił przyszłe jej losy – miała ona zostać przeszkolona na Halifaksach celem uzupełnienia 1586 Eskadry do Zadań Specjalnych. 21 lutego 1944 roku gotowi do boju lotnicy wyruszyli na miejsce pobytu eskadry, lotnisko Campo Casale pod Brindisi we Włoszech, gdzie dotarli po trzech dniach (mając za sobą międzylądowania m.in. w Rabacie i Algierze). Nocą z 3 na 4 marca 1944 roku załoga Domańskiego (st. sierż. pil. Tadeusz Niezręcki, sierż. Marian Strączek, st. sierż. rtg. Bronisław Środoń, st. sierż. strz. Artur Dunajewski, sierż. bomb. Jan Lewandowski, sierż. mech. pokł. Aleksander Anderman) wykonała pierwszy lot specjalny – nad Albanię. W ciągu kolejnych trzech miesięcy lotnicy ci wykonali dalszych 45 lotów (ostatni nocą z 30 czerwca na 1 lipca), zaliczając tym samym więcej niż regulaminową kolejkę lotów. Domański w odróżnieniu od reszty załogi, postanowił pozostać we Włoszech na drugą turę lotów specjalnych. Tym razem latał z kpr. pil. Kazimierzem Wolskim, kpr. pil. Witoldem Raflewskim, plut. rtg. Bazylim Chmarukiem, sierż. bomb. Janem Lewandowskim, plut. mech. pokł. Pawłem Szejnowskim oraz kpr. strz. Adamem Proszkiem. 23 na 24 lipca 1944 roku lotnicy wystartowali z zadaniem zrzutu w północnych Włoszech, jednak ze względu na awarię jednego z silników tuż po starcie zdecydowali się zawrócić i lądować. Halifax rozbił się na pasie startowym (wpadł na stanowiska obrony przeciwlotniczej), jednak nikt z załogi nie odniósł obrażeń. Nocą z 1 na 2 sierpnia 1944 roku (był to dla Domańskiego 60 lot bojowy i 16 lot do Polski) załoga zrzuciła szczęśliwie ładunki, jednak w drodze powrotnej, nad miejscowością Szantes na Węgrzech ich Halifax został zestrzelony przez niemieckiego nocnego myśliwca. Domański wyskoczył na spadochronie i bezpiecznie wylądował. Po parogodzinnym ukrywaniu się w kukurydzy został schwytany przez węgierską policję, która przekazała go Niemcom. Po serii przesłuchań został przetransportowany do Stalagu Luft 3 w Żaganiu. 29 stycznia 1945 roku został ewakuowany (wraz z obozem) na zachód a 2 maja oswobodzony przez szkockich czołgistów. 10 maja 1945 roku został przetransportowany Lancasterem do Anglii. Po powrocie odbył krótki kurs odświeżający i przydzielony został do 304 Dywizjonu Bombowego „Ziemi Śląskiej”, jednak szybko odszedł z niego (na własną prośbę) do 301 Dywizjonu „Ziemi Pomorskiej”, który był wówczas jednostką transportową latającą na samolotach Warwick (potem Halifax). W 301 dywizjonie pozostał do 18 grudnia 1946 roku, tj. do chwili jego rozwiązania.

Z początkiem roku akademickiego 1947/48 wstąpił do Central School of Arts and Crafts w Londynie, którą ukończył w roku 1950. Znalazł pracę przy organizowaniu wystawy „Festival of Britain” jako inżynier. W 1951 roku wyemigrował do Stanów Zjednoczonych i osiedlił się w Los Angeles (California). Przez ponad 40 lat pracował jako kreślarz i projektant. Ukończył wieczorowy kurs na University College w Los Angeles. W roku 1958 otrzymał obywatelstwo amerykańskie. Dwukrotnie żonaty. W 1949 roku ożenił się w Londynie z Georgette Daniels, z którą miał troje dzieci. W 1971 roku poślubił Grace Inez (zmarła 3 miesiące przed mężem). W 1970 roku nauczył się pilotażu szybowcowego i przez szereg lat latał sportowo, potem także jako instruktor. Pasjonat szachów. Amatorsko grywał w turniejach szachowych, także samemu je organizując. W 2001 roku wydał wspomnienia pt. „Moje loty do wolności”. Przeniósł się do Coeur d’Alene a od 1988 roku zamieszkał w Sandpoint (Idaho). Ludwik Domański, dla przyjaciół znany jako Papa Lou, zmarł 16 września 2011 roku w Sandpoint.

Order Wojenny Virtuti Militari V Klasy (nr 11556), Krzyż Walecznych (trzykrotnie), Złoty Krzyż Zasługi, Medal Lotniczy, Krzyż AK

Archiwum Fundacji „Znaki Pamięci”