ŻYCIE PRZED II WOJNĄ ŚWIATOWĄ |
Przeprowadził się z rodzicami do Sosnowca, gdzie w latach 1902-1906 uczęszczał do rosyjskiej szkoły powszechnej.Następnie uczył się w 7-klasowej Szkole Handlowej w Będzinie, już z jęz.polskim wykładowym.
Maturę zdał w 1913r.Rok wcześniej zorganizował w Sosnowcu tajny skauting i został zastępowym w V plutonie pierwszej tajnej Drużyny Skautowej iim.D.Czachowskiego w Zagłębiu Dąbrowskim.
W tym czasie wstąpił też do Polskich Drużyn Strzeleckich w Sosnowcu.
Po maturze rozpoczął studia na Wyższych Kursach Handlowych im.Augusta Zielińskiego w Warszawie, kontynuując jednocześnie działalność w Polskich Drużynach Strzeleckich.Przyjął pseudonim „Tewański”.
Od 15 lipca 1914r.był instruktorem na kursie PDS w Nowym Sączu.Kurs przerwano z powodu wybuchu I wojny światowej.
Na krakowskich Oleandrach 3 sierpnia 1914r. utworzono ze strzelców Związku Strzeleckiego „Strzelec” i Polskich Drużyn Strzeleckich – I Kompanię Kadrową piechoty.Został przydzielony do II plutonu kadrowego.
Brał udział w inauguracyjnym boju strzelców pod Kielcami – 12-13.08., Brzegami-14.08.
Następnie już w składzie 1 pułku piechoty Legionów Polskich, brał udział w dalszych bojach, m.in.Pod Nowym Korczynem i Uciskowem / wrzesień/,Laskami/październik/ i w słynnym przedarciu się pułku przez Ulinę Małą do Krakowa / listopad/.
Wyczerpany, źle odżywiony zachorował na dezynterię i został umieszczony w szpitalu.
Z początkiem 1915r. otrzymał przydział do batalionu uzupełniającego Legionów Polskich, z którym wyjechał ze Śląska do Bolesławia koło Olkusza.
Od kwietnia 1915r. był instruktorem i dowódcą plutonu w Szkole Podoficerskiej Komendy Legionów w Kamińsku koło Radomska.
Latem 1915r. został przeniesiony do nowo formowanego 6 pułku piechoty w ramach którego utworzono pododział skautów.
Z racji swej przedwojennej działalności harcerskiej został dowódcą I plutonu skautów w 6 kompanii II batalionu i 14 września – już jako podchorąży wyruszył z pułkiem na front.
25 września – akcja pod Maniewiczami na Wołyniu.
Na początku pazdziernika bił się nad Styrem pod Kostiuchnówką, pózniej Kopną i Kamieniuchą.
Od 11 listopada 1915r. pozostał w 6 pułku piechoty na stanowisko dowódcy plutonu i brał udział w dizałaniach pozycyjnych na froncie wołyńskim do maja 1916r.
Przeniesiony do oddziału skautów Komendy Legionów na stanowisko zastępcy dowódcy oddziału, a w styczniu 1917r. wrócił do 6 pułku piechoty, który po wycofaniu się z frontu stacjonował w Dęblinie.
Od pazdziernika 1920r. był dowódcą batalionu szkolnego Szkoły Podchorążych Piechoty dla Podoficerów w Bydgoszczy.
Jesienią 1923r.rozpoczął studia w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie, którą ukończył w 1925r. uzyskując czwartą lokatę, dyplom naukowy i tytuł oficera Sztabu Generalnego, w 1928r.przekształcony na tytuł oficera dyplomowanego.
Mjr Szymański służył w sztabach Dowództw Okręgów Korpusu we Lwowie i Przemyślu, a w lipcu 1929r. został szefem sztabu 25 Dywizji Piechoty w Kaliszu.
W marcu 1931r. odszedł na wymagany staż liniowy i został dowódcą batalionu w 48 pułku piechoty w Stanisławowie.
W grudniu 1932r. został przeniesiony do Inspektoratu Armii w Wilnie na stanowisko II oficera Sztabu.
Awansował na podpułkownika dyplomowanego / awans ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1933r./.
Przydział do Generalnego Inspektoratu Sił Zbrojnych był szczególnym wyróżnieniem, gdyż oficerowie służący w Inspektoracie stanowili bardzo nieliczną grupę fachowców, swego rodzaju elitę elit.
Po czterech latach został zastępcą dowódcy 66 pułku piechoty Legionów w Wilnie.
W styczniu 1938r. został dowódcą 39 pułku piechoty Strzelców Lwowskich w Jarosławiu, który wchodził w skład jarosławskiej 24 Dywizji Piechoty.
Na tym stanowisko zastał go wybuch II wojny światowej.
|
LOSY W CZASIE II WOJNY ŚWIATOWEJ (PRZED WSTĄPIENIEM DO ARMII ANDERSA) |
Nie dokończywszy mobilizacji, 39 pułk piechoty rozpoczął 3 września 1939r. załadunek i odjechał na front.Dotarł do Tarnowa, odmaszerował nad Dunajec.
Brał udział w dalszych walkach odwrotowych 24 DP m.in.12 września – z niemiecką 2 Dyw.Górską pod Birczą, aż do Brzuchowic pod Lwowem, skąd resztki 24 DP w skladzie zgrupowania gen.K.Sosnkowskiego próbowały przebić się do oblężonego miasta.
22 września 1939r. dotarł do Jarosławia.Tu ukrywał się do listopada 1939r.Dotarł do Krakowa, skąd zamierzał przedostać się do Armii Polskiej we Francji.
5 grudnia wyruszył z czterema oficerami na Węgry.10 grudnia przekroczyli granicę w relonie Wielkiej Polany.Po krótkim internowaniu w Nograd-Veróce przedostał się do Budapesztu.Stąd koleją przez Jugosławię i Włochy dotarł do Francji.W punkcie zbornym oficerów zameldował się 21 lutego 1940r.
Od marca do czerwca 1940r. przebywał w Ośrodku Wyszkolenia Oficerów w Vichy.Był tam referentem wyszkolenia, a pózniej zastępcą dyrektora.
W obliczu klęski Francji ewakuował się wraz z Ośrodkiem do Soint-Jean-de-Luz, skąd 24 czerwca odpłynął do Wielkiej Brytanii.
Początkowo trafił do obozu przejściowego w Crawford w Szkocji.Z czasem został szefem oddziału III sztabu 7 Brygady Kadrowej Strzelców, utworzonej w listopadzie 1940r. w Szkocji.
|
PRZEBIEG SŁUŻBY W ARMII ANDERSA |
Po podpisaniu tzw.układu Sikorski-Majski, zgłosił się na ochotnika do Armii Polskiej w ZSRR.
Uzyskał zgodę gen.Sikorskiego i z dwudziestoma innymi ,zołnierzami 4 stycznia 1942r. wyruszył w niebezpieczną podróż morską do Murmańska.
Z Murmańska pojechali koleją i przez Moskwę, Kujbyszew,Buzułuk dotarli pod koniec marca 1942r. do dowództwa Armii Polskiej w Uzbekistanie.
W styczniu 1943r., po ewakuacji z ZSRR, został komendantem Ośrodka Wyszkolenia Piechoty w Centrum Wyszkolenia Armii Polskiej na Wschodzie rozlokowanej w Iraku.
Z 2 Korpusem Polskim przeszedł szlak bojowy : Irak-Palestyna-Egipt-front włoski.
W grudniu 1943r. został dowódcą 2 Brygady Strzelców Karpackich.
W kampanii włoskiej dowodził 2 Brygadą Strzelców Karpackich.Brał udział w bitwie nad rzeką Sangro.
1 marca 1944r. awansował na stopień pułkownika.
Brał udział w bitwie o Monte Cassino.Zadaniem 2 BSK było zdobycie klasztoru.
Po zakończeniu działań pod Monte Cassino i krótkim odpoczynku brał udział w dalszych działaniach 3 BSK, w tym w bitwie pod Ankoną i w walkach pościgowych nad Adriatykiem .Dowodził wówczas
Zgrupowaniem „Roman” do 26 lipca 1944r. kiedy to rozwiązano Zgrupowanie.W trakcie tej akcji wyzwolono wiele wiosek i miasteczek włoskich.
14 sierpnia 1944r. został zwolniony ze stanowiska dowódcy 2 BSK z jednoczesnym rozkazem wyjazdu do Wielkiej Brytanii, do dyspozycji Naczelnego Wodza.
Z początkiem września odpłynął wraz z żoną/ służącą w Pomocniczej Służbie Kobiet/ z Neapolu do Anglii.
28 września 1944r. został mianowany komendantem Wyższej Szkoły Wojennej w Szkocji.Na trym stanowisku pozostał do 1946r.
|
LOSY POWOJENNE |
Rodzina kupiła dom w Londynie, za środki uzyskane z odprawy demobilizacyjnej przynależnej całej 4-osobowej rodzinie z racji pełnienia służby w Polskich Siłach Zbrojnych.
Płk Szymański ukończył kurs księgowych, jednak z powodu trudności w znalezieniu pracy w tym zawodzie musiał początkowo pracować fizycznie, m.in.mył wagony kolejowe British Railways na stacji Selhurst w Londynie.
Po rozłamie emigracji w 1954r. opowiedział się po stronie konstytucyjnego Prezydenta Augusta Zaleskiego i został przez niego mianowany Centralnym Inspektorem Sił Zbrojnych gen.Tokarzewskiego-Karaszewicza, swego dawnego przełożonego.
W 1955r. został szefem Sztabu Głównego.W 1960r. został kanclerzem Kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari.
Na czas wyjazdów gen.Tokarzewskiego był wyznaczony na jego prawnego zastępcę w Centr.Inspektoracie Sił Zbrojnych.
19 marca 1963r.Prezydent RP A.Zaleski awansował Szymańskiego do stopnia generała brygady.
W 1964r. uczestniczył w uroczystościach 50-lecia czynu zbrojnego J.Piłsudskiego , a w 1969r. w obchodach 25-lecia bitwy o Monte Cassino.
W pazdzierniku 1974r. zmarła nagle Jego ukochana żona.Z tęsknoty za Nią zmarł dwa miesiące póżniej.
Uchałą nr 56/IX/2015 Rada Miasta Jarosławia z 25 maja 2015r. rondo w Jarosławiu położone przy wjezdzie na obwodnicę miejską u zbiegu ulic Krakowskiej i Lotników, otrzymało imię gen.bryg.R.W.Szymańskiego.
|
POSIADANE ODZNACZENIA |
Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 41
Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 4777
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski – 3.05.1958r.
Krzyż Niepodległości – 6.06.1931r.
Krzyż Walecznych dwukrotnie za walkę w 6 pułku piechoty Legionów
Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami
Złoty Krzyż Zasługi -17.03.1930r.
Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino /1944r/
Odznaka Pamiątkowa Pierwszej Kadrowej
Odznaka Pamiątkowa Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych
Krzyż Pamiątkowy 6 pułku piechoty Legionów / Krzyż Wytrwałości/
Krzyż Wojenny za Męstwo Wojskowe / Włochy 1946/
|
MIEJSCE ZAMIESZKANIA PO WOJNIE |
|
INNE INFORMACJE (NP DOTYCZĄCE RODZINY, ITP) |
W 1921r.ożenił się z Marią Honoratą z d.Komorra / 1897-1974/
Synowie: Tadeusz Roman /1922-1962/, Roman Władysław / ur.1923r/.
Uchwałą nr 56/IX/2015 Rada Miasta Jarosławia z 25 maja 2015.rondo w Jarosławiu położone przy wjezdzie na obwodnicę miejską u zbiegu ulic Krakowskiej i Lotników, otrzymało imię gen.R.W.Szymańskiego.
|
ŹRÓDŁO DANYCH BIOGRAFICZNYCH |
Instytut Polski i Muzeum im.gen.W.Sikorskiego-Londyn
Tadeusz Kraska-Karski, Stanisław Zurakowski- „Generałowie Polski niepodległej: Warszawa Editions Spotkania 1991
|
SKANY / FOTOGRAFIE |
|
OPIS ZAŁĄCZONYCH MATERIAŁÓW |
|