Fundacja Znaki Pamięci z wielkim żalem przyjęła informację o śmierci w dniu 27 lipca 2023 r. w Londynie jednego z ostatnich żołnierzy 2 Korpusu na obczyźnie – płk. Stanisława Żurakowskiego. Został on pochowany 15 sierpnia br. w grobie rodzinnym na cmentarzu North Sheen w Londynie.
Stanisław Żurakowski urodził się 24 lipca 1920 r. w Wołominie pod Warszawą. Jego ojciec, Stanisław Ludwik (1886-1940) był prawnikiem, oficerem rezerwy WP, w okresie międzywojennym urzędnikiem państwowym, a następnie samorządowym – burmistrzem Włodzimierza Wołyńskiego, Zdołbunowa i Ostroga (do 17 września 1939 r.) aresztowanym przez NKWD i zamordowanym w Katyniu. Przyszły żołnierz 2 Korpusu jego syn, również Stanisław został w 1940 r. aresztowany na terenie obecnej Ukrainy za próbę nielegalnego przekroczenia granicy oraz skazany na karę 5 lat łagrów. Przebywał w niewoli sowieckiej do momentu wejścia w życie Układu Sikorski-Majski w roku 1941.
28 września 1941 r., w miejscowości Tockoje, wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR dowodzonych przez gen. W. Andersa. Otrzymał przydział do 16 Pułku Piechoty, przekształconego w 16 Lwowski Batalion Strzelców 5 Kresowej Dywizji Piechoty 2 Korpusu Polskiego. Ze swym oddziałem przyszły pułkownik przeszedł cały szlak bojowy 2 Korpusu na froncie włoskim, w tym odznaczając się wyjątkowym bohaterstwem w bitwach o Monte Cassino i Bolonię, za które dwukrotnie otrzymał Krzyż Walecznych. 1 stycznia 1946 r. został awansowany na stopień podporucznika. Po przybyciu oddziałów 2 Korpusu do Wielkiej Brytanii w roku 1946, Stanisław Żurakowski wstąpił do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia. Po demobilizacji w styczniu 1948 r. zdecydował się pozostać na emigracji w Wielkiej Brytanii. Tu pracował w fabrykach i kopalniach brytyjskich, a ostatnie 20 lat pracy – w brytyjskich kolejach.
Stanisław Żurakowski całym swym powojennym życiem zaświadczył o nieustającej potrzebie dbałości o pamięć o wysiłku polskich żołnierzy oraz służbie dla Ojczyzny. Od 1965 r. pracował jako wolontariusz w Instytucie Polskim i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie. Był autorem szeregu cenionych artykułów i publikacji o tematyce historycznej w tym m.in. we współpracy z Tadeuszem Kryską-Karskim – fundamentalnych opracowań: „Piechota Polska” (Londyn 1970-1976) i „Generałowie Polski Niepodległej” (Londyn 1976, Warszawa 1991) oraz „Listy z Kozielska Burmistrza miasta Ostroga” (Londyn 1989, Biały Dunajec 2001) i wspomnień „Ot, bajki… nie bajki” (Londyn 1995).
Odznaczony wieloma odznaczeniami polskimi i brytyjskimi za swą służbę wojskową i działalność społeczną, w tym: przez Rząd RP na Uchodźstwie: Srebrnym (1968) i Złotym Krzyżem Zasługi (1973) oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1985), a po upadku komunizmu w Polsce, m.in. Medalami Pro Memoria i Pro Patria oraz Medalem Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej. W roku stulecia swych urodzin został odznaczony przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Orderu Odrodzenia Polski oraz awansowany do stopnia pułkownika rezerwy Wojska Polskiego.
Płk Żurakowski zmarł w Londynie 27 lipca 2023 r. w wieku 103 lat i został pochowany w grobie rodzinnym na cmentarzu North Sheen w Londynie.
Odszedł wielce zasłużony weteran i działacz społeczny.
Cześć Jego pamięci!