SŁOWNIK BIOGRAFICZNY

Żołnierzy 2 Korpusu Polskiego



Drukuj
http://indeks2kp.pl/wp-content/uploads/2020/08/nopic.jpg

Stanisław Byszewski


16/06/1902 – 1989 (?)
IMIĘ: Stanisław
NAZWISKO: Byszewski
IMIĘ OJCA: Jan
IMIĘ MATKI: Władysława
NAZWISKO RODOWE MATKI: Mazurek
DATA URODZENIA: 16/06/1902
MIEJSCE URODZENIA: Rogów (pow. Sokołów Podlaski, woj. mazowieckie)
DATA ŚMIERCI: 1989 (?)
MIEJSCE ŚMIERCI: Cleveland (stan Ohio, USA)
MIEJSCE POCHÓWKU: Cleveland (stan Ohio, USA)
ŻYCIE PRZED II WOJNĄ ŚWIATOWĄ

Dzieciństwo Stanisław Byszewski spędził w rodzinnym Rogowie, gdzie jego ojciec był rolnikiem. Tutaj też skończył publiczną powszechną szkołę rosyjską. Uczeń Gimnazjum im. Piotra Skargi w Sokołowie, a następnie absolwent Państwowego Gimnazjum im. Króla Zygmunta Augusta w Wilnie (egzamin dojrzałości zdany w 1924 r.). W czasie wojny polsko-bolszewickiej 1919-1920 r. wstępuje na ochotnika w wieku 17 lat do 205 Pułku Piechoty. W służbie czynnej od 1919 r. jako strzelec, w 1920 awansował na starszego strzelca.
Po zdanej maturze w roku 1924 niezwłocznie rozpoczyna studia na Wydziale Humanistyczno-Filozoficznym Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 1925-1928 student Wyższej Szkoły Handlowej w Warszawie ( od 1933 r. pod nazwą Szkoła Główna Handlowa, nr indeksu: 3814).
Dalsza kariera wojskowa Stanisława Byszewskiego przerywa na jakiś czas zakończenie przez niego studiów wyższych. Uczestnik kursów Podoficerów Rezerwy Piechoty w Grudziądzu – w 1930 awans do stopnia kaprala, plutonowego, plutonowego podchorążego. W tym samym roku ukończył kurs 6 Pułku Piechoty Legionów i został przeniesiony do rezerwy.
Następnie Stanisław Byszewski starał się o dokończenie przerwanych studiów. 26 lutego 1932 r. zdał egzamin ogólny po 2 latach studiów, a 25 lutego 1935 r. egzamin dyplomowy. Dyplom zawodowy na podstawie pracy napisanej pod kierunkiem prof. Henryka Tennenbauma uzyskał 22 listopada 1938 r.
W międzyczasie Stanisław Byszewski mieszkał w Rogowie, a tymczasowo także w Warszawie, zawarł związek małżeński przed rokiem 1938 r.
W dniach 26.06-05.08.1933 r. uczestniczył w ćwiczeniach wojskowych w stopniu plutonowego podchorążego, a w dniach 20.06-30.08.1934 r. w stopniu sierżanta podchorążego. 1 stycznia 1935 r. mianowany na stopień podporucznika rezerwy piechoty, a 19.03.1929 r. porucznika rezerwy piechoty z przydziałem do 6 Pułku Piechoty Legionów – dowódca plutonu strzeleckiego, a następnie oficer gospodarczy batalionu.
Pracował zawodowo jako urzędnik firmy Polmin (Państwowa Fabryka Olejów Mineralnych) z siedzibą główną w Drohobyczu, co było zgodne z tematem jego pracy dyplomowej na SGH („Płynne paliwa napędowe w Polsce”).

LOSY W CZASIE II WOJNY ŚWIATOWEJ (PRZED WSTĄPIENIEM DO ARMII ANDERSA)

W dniu wybuchu II wojny światowej zgłosił się do swego macierzystego 6 Pułku Piechoty Legionów. Od 1 do 20 września 1939 r. przebywał w Ośrodku Zapasowym 1 Dywizji Legionów w Wilnie. Od 21 września 1939 do 8 lipca 1940 r. – internowany na Litwie, początkowo w Mejszagole. Po zajęciu Litwy przez Związek Radziecki w dniach 9 lipca 1940 – 3 września (29 sierpnia?) 1941 przebywał w niewoli sowieckiej w obozach dla żołnierzy polskich: w okresie 13 lipca 1940-2 lipca 1941 w obozie Kozielsk II, a następnie do 3 września (29 sierpnia?) 1941 r. w obozie w Griazowcu.

PRZEBIEG SŁUŻBY W ARMII ANDERSA

Do Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR wstąpił na ochotnika 3 września (30 sierpnia?) 1941 r. w Tatiszczewie. Szef Służby Samochodowej 6 Dywizji Piechoty Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR w stopniu porucznika rezerwy. Po ewakuacji Dywizji z ZSRR w dniu 22 sierpnia 1942 r. na Bliski Wschód w składzie oficerów Kwatery Głównej powstałej z Dywizji 6 Samodzielnej Brygady Strzelców. Następnie od 1 marca do 25 sierpnia 1943 r. kierownik wyszkolenia technicznego Służb Warsztatowo-Naprawczych 2 Korpusu, a od 1 maja do 25 sierpnia 1943 r. również komendant Polskiego Ośrodka Wyszkolenia Specjalistów Warsztatowych 2 Korpusu przy brytyjskiej 5th Advance Base Workshop w Mussayib w Iraku.
We Włoszech służył w czasie kampanii włoskiej 2 Korpusu jako oficer 35 Kompanii Warsztatowej. Uczestnik m.in. bitwy o Monte Cassino.
Po zakończeniu działań wojennych na własną prośbę został przeniesiony na stanowisko oficera technicznego w Kwaterze Głównej 16 Pomorskiej Brygady Piechoty 2 Warszawskiej Dywizji Pancernej 2 Korpusu. W 1946 r. przeniósł się wraz z Brygadą do Wielkiej Brytanii – Sudbrooke (Lincolnshire, Anglia). Tu od 1 lutego 1947 r. służył w Polskim Korpusie Przysposobienia i Rozmieszczenia. Służbę w 2 Korpusie zakończył w 1947 r. w stopniu kapitana.

LOSY POWOJENNE

Po demobilizacji z 2 Korpusu w Wielkiej Brytanii emigrował wraz z żoną Antoniną (?) do Stanów Zjednoczonych, gdzie osiadł w Cleveland (stan Ohio). Był autorem amatorem wierszy w jęz. polskim.
Zmarł prawdopodobnie w 1989 r. i został pochowany w Cleveland.
Swe pamiątki pod koniec życia przekazał do Muzeum Zbrojownia na Zamku w Liwie, znajdującego się niedaleko jego rodzinnej miejscowości Rogów. Są one na co dzień prezentowane na ekspozycji Muzeum.

POSIADANE ODZNACZENIA

Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami, Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino ( nr legit. 46873, 1945 r.), Medal Wojska, Odznaka Pamiątkowa 2 Korpusu (nr legit. 040681, 1947 r.) oraz odznaczenia brytyjskie: Gwiazda za Wojnę, Gwiazda Italii, War Medal

MIEJSCE ZAMIESZKANIA PO WOJNIE
USA (Cleveland)
INNE INFORMACJE (NP DOTYCZĄCE RODZINY, ITP)
ŹRÓDŁO DANYCH BIOGRAFICZNYCH

archiwum Muzeum Zbrojownia na Zamku w Liwie; archiwum Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie (teczka studenta nr 3814/WSH); Indeks Represjonowanych IPN

SKANY / FOTOGRAFIE
OPIS ZAŁĄCZONYCH MATERIAŁÓW

1. por. Stanisław Byszewski, żołnierz 6 Dywizji Piechoty Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR
2. Powojenne zdjęcie kpt. Stanisława Byszewskiego
źródło: zbiory archiwum Muzeum Zbrojownia na Zamku w Liwie