SŁOWNIK BIOGRAFICZNY

Żołnierzy 2 Korpusu Polskiego



Drukuj
http://indeks2kp.pl/wp-content/uploads/2020/08/nopic.jpg

Roman Krzyżanowski


18/03/1914 – 26/04/1994
IMIĘ: Roman
NAZWISKO: Krzyżanowski
IMIĘ OJCA: Eugeniusz
IMIĘ MATKI: Maria
NAZWISKO RODOWE MATKI: Bereza
DATA URODZENIA: 18/03/1914
MIEJSCE URODZENIA: Buczacz (woj. tarnopolskie)
DATA ŚMIERCI: 26/04/1994
MIEJSCE ŚMIERCI: Bytom (woj. śląskie)
MIEJSCE POCHÓWKU: Bytom – cmentarz rzymskokatolicki Parafii Wniebowzięcia NMP, ul. Powstańców Śląskich
ŻYCIE PRZED II WOJNĄ ŚWIATOWĄ

Roman Krzyżanowski w 1929 r. ukończył Szkołę Powszechną w Buczaczu. W 1930 r. rozpoczął naukę w Państwowym Seminarium Nauczycielskim Męskim w Tarnopolu. Na skutek przeprowadzki rodziny w 1933 r. kontynuował naukę w Seminarium Nauczycielskim w Stanisławowie, które ukończył 01.06.1935 r. egzaminem dojrzałości i uzyskując dyplom nauczyciela szkół powszechnych. 20.09.1936 r. został powołany do czynnej służby wojskowej do 19 Pułku Piechoty we Lwowie (Dywizyjny Kurs Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty przy 5 Dywizji Piechoty). 04.09.1937 r. ukończył służbę wojskową w stopniu kaprala podchorążego i rozpoczął pracę nauczycielską w miejscowości Hryniowce (pow. Tłumacz, woj. stanisławowskie). Następnie nauczyciel Szkoły Powszechnej w Budzyniu (pow. Tłumacz, woj. stanisławowskie). 30.06.1938 r. został powołany na 6-tygodniowe ćwiczenia wojskowe w 51 Pułku Piechoty w Złoczowie. Na drugie ćwiczenia w tym pułku został powołany dnia 07.08.1939 r. i z nim Roman Krzyżanowski wyjechał 01.09.1939 r. na front.

LOSY W CZASIE II WOJNY ŚWIATOWEJ (PRZED WSTĄPIENIEM DO ARMII ANDERSA)

Uczestnik kampanii wrześniowej (bitwa pod Iłżą – Radom) – 01-10.09.1939 r. jako zastępca dowódcy plutonu 1 batalionu 2 Kompanii 51 Pułku Piechoty – plutonowy podchorąży. Po rozbiciu oddziału 09.09.1939 r. Roman Krzyżanowski przebija się na wschód i dociera 24 września do Lwowa, a 26 września – do Stanisławowa, do matki. 02.11.1939 r. zostaje aresztowany przez Sowietów w Tłumaczu. Przebywa w więzieniach w Tłumaczu, Stanisławowie, Żytomierzu i Charkowie. 02.04.1941 r. został wywieziony do łagru Ust-Uca. 09.08.1941 r. zwolniony z łagru na mocy Układu Sikorski-Majski przedostaje się do Buzułuku, gdzie jednak nie zostaje przyjęty do tworzącego się Wojska Polskiego tylko skierowany na roboty rolne do Uzbeckiej SRR.

PRZEBIEG SŁUŻBY W ARMII ANDERSA

Roman Krzyżanowski wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR pod dowództwem gen. W. Andersa dnia 24 stycznia 1942 r. W okresie 24.01-12.11.1942 dowódca drużyny w Kompanii Ochrony Sztabu 7 Dywizji Piechoty w Kermine. Wraz ze swą Kompanią ewakuuje się z ZSRR w sierpniu 1942 r. do Iranu, a następnie do Iraku. W dniach 12.11-1942-01.06.1944 r. służył jako szef baterii 7 Pułku Artylerii Przeciwpancernej (do Włoch dociera w styczniu 1944 r.). W okresie 02.06.1944-01.01.1945 – dowódca sekcji plutonu wsparcia Pułku Ułanów Karpackich w stopniu plutonowego podchorążego. W dniach 02.01.1945-26.06.1946 – adiutant Komendanta Kwatery Głównej 14 Wielkopolskiej Brygady Pancernej stacjonującej na terenie Egiptu (od 10’1945 we Włoszech). 01.04.1945 r. awansowany do stopnia podporucznika. 24.06.1946 r. przybywa wraz z oddziałami 2 Korpusu do Wielkiej Brytanii. Od 27.06.1946 do 14.04.1947 oficer ewidencyjny 14 Kompanii Warsztatowej. Od września 1946 r. wstępuje do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia. W dniach 15.04.1947-04.06.1948 oficer nadliczbowy, pobyt w obozie repatriacyjnym w Szkocji (na wyjazd do Polski zgłosił się 11.03.1948 r.). W kampanii włoskiej 2 Korpusu walczył m.in. o Monte Cassino, Ankonę, na Linii Gotów (Pesaro) i Bolonię. Ranny po bitwie o Ankonę przebywał w szpitalu.

LOSY POWOJENNE

Do Polski (Gdynia – Port) powrócił z Wielkiej Brytanii 08.06.1948 r. W 1990 r. awansowany do stopnia porucznika.

POSIADANE ODZNACZENIA

Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino (nr legit. 35223), Medal Wojska, Star 1939-1945, Italy Star, War Medal 1939-1945, Defence Medal, Srebrny Krzyż Zasługi, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski

MIEJSCE ZAMIESZKANIA PO WOJNIE
Bytom (woj. śląskie)
INNE INFORMACJE (NP DOTYCZĄCE RODZINY, ITP)

Ojciec Romana Krzyżanowskiego – Eugeniusz zmarł w Stanisławowie w roku 1933.
Mama Maria (27.07.1888-02.01.198?) mieszkała po II wojnie światowej w Bytomiu, pochowana wraz z synem na cmentarzu w Bytomiu.

ŹRÓDŁO DANYCH BIOGRAFICZNYCH

„Księga Weteranów Polskich Sił Zbrojnych – Rada Wojewódzka Środowiska Żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych w Katowicach”, 1997 r.
Centralne Archiwum Wojskowe WBH, sygn. II.56.11588
krzyz.montecassino.eu

SKANY / FOTOGRAFIE
OPIS ZAŁĄCZONYCH MATERIAŁÓW

Grób por. Romana Krzyżanowskiego na cmentarzu Parafii Wniebowzięcia NMP w Bytomiu, 2021 r.; źródło: Internet.